Cách tính dây điện

Điện là nguồn năng lượng thiết yếu trong đời sống hiện đại. Sau khi điện được sản xuất ra tại các nhà máy điện sẽ được truyền đi đến các hộ gia đình, nhà máy, trường học…. bằng hệ thống dây cáp dẫn điện. Như vậy cũng đủ hiểu tầm quan trọng của dây dẫn điện đối với mạng lưới cung cấp điện. Vậy khái niệm dây dẫn điện là gì? Các loại dây dẫn và cách tính kích thước để chọn ra dây dẫn điện phù hợp với mỗi trường hợp khác nhau như thế nào… thì hãy cùng CHTECH tìm hiểu bài viết sau nhé.

Xem thêm: thi công điện nhà xưởng, tính toán chiếu sáng

1. Dây dẫn điện là gì

• Như bên trên đề cập, thì dây dẫn điện là vật cho dòng điện di chuyển theo một hướng hoặc nhiều hướng. Một sợi dây dẫn có thể dẫn điện dọc chiều dài của nó. Dây dẫn điện là một sợi dây hình trụ bên trong được cấu tạo từ 1 lõi hoặc nhiều lõi. Có chất liệu là kim loại đồng hoặc nhôm. Bên ngoài được bọc lớp vỏ cách điện là PVC hoặc PVC/XLPE…. Có những trường hợp sẽ không bọc vỏ, được gọi là dây cáp trần. Nếu lớp bên trong sẽ là lớp dẫn dòng điện từ đầu này đến đầu kia. Hoặc được chia làm nhiều hướng thì lớp vỏ bên ngoài sẽ có tác dụng cách điện. Và bảo vệ lõi dây. Đối với tùy từng trường hợp, lớp vỏ này sẽ có chất liệu khác nhau. Nhưng chúng phải đảm bảo được yếu tố đầu tiên là cách điện và bảo vệ. Có những trường hợp sẽ thêm một số yêu tố như chống cháy, chống nhiễu…Để biết cách tính chọn được dây dẫn điện. Đầu tiên chúng ta cần biết các loại dây điện thường dùng là loại nào.

1.1 Các loại dây dẫn thường dùng hiện nay

• Hiện nay dây dẫn điện thường được phân thành 2 loại: 1 là dây đẫn điện dân dụng, 2 là dây cáp điện.
• Đối với dây dẫn điện dân dụng sẽ có kích thước dây nhỏ và thường được dùng trong hộ gia đinh. Dây này thường là dây điện đơn gồm 1 lõi, hay dây đôi, ba hoặc bốn lõi. Số lõi dây và tiết diện dây sẽ phụ thuộc vào công suất thiết bị để tính toán chọn dây thích hợp.
• Đối với dây cáp điện thì sẽ có kích thước dây to hơn và thường được sử dụng trong truyền tải điện cao thế, hệ thống dây ngầm cho các tòa nhà, hay điện cho nhà máy… Loại này thường có dây cáp đồng trần (không vỏ) và dây cáp có vỏ bọc cách điện.

1.2 Tiết diện dây điện

• Mỗi loại dây dẫn sẽ có các thông số khác nhau đi kèm với ký hiệu khác nhau. Thông thường khi gọi dây 1.5 hay dây 2.5 sẽ là dây có tiết diện danh định 1.5mm2. Tiết điện dây dẫn điện chính là diện tích mặt cắt vuông góc với dây dẫn. Tiết diện dây dẫn điện có đơn vị là mm2.
• Công thức tính tiết điện dây dẫn điện là: S=I/J
• Trong đó: S là tiết diện dây dẫn điện (mm2)
• I: là cường độ dòng điện chạy qua mặt cắt vuông (Ampere A)
• J: là mật độ dòng điện cho phép (A/mm2)
• Mật độ dòng điện cho phép của lõi đồng thường là 6A/mm2, còn của dây dẫn lõi nhôm là 4.5A/mm2
• Tuy nhiên để an toàn thì J nên nằm trong khoảng 4-6A/mm2
• Từ đó các bạn hoàn toàn có thể tính được tiết diện dây dẫn phù hợp và đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

1.3 Các ký hiệu trên dây dẫn điện

• Các loại dây dẫn khác nhau, sẽ có ký hiệu khác nhau. Ví dụ như:
• Dây Cu/PVC 1.5 dây này là dây 1 lõi đồng bọc cách điện PVC, không có giáp.
• Cáp Cu/PVC/PVC 3×6+1×4 dây này là dây cáp đồng 4 lõi. Trong đó dây trung tính nhỏ hơn dây pha, có bọc cách điện PVC, có vỏ bọc PVC.
• Cáp Cu/XLPE/PVC 3×16+1×10: tương tự như trên đây là dây cáp đồng 4 lõi. Trong đó dây trung tính nhỏ hơn dây pha, tuy nhiên dây này có vỏ bọc cách điện là XLPE, và vỏ bọc PVC.
• Cáp Al/XLPE/PVC 4×35: dây này với ký hiệu AL. Có nghĩa là dây này có lõi nhôm, bọc cách điện XLPE, và vỏ bọc PVC.
• Và dọc theo thân mỗi sợi dây dẫn, sẽ được viết ký hiệu để thể hiện các thông số cần thiết. Việc viết tắt của các ký hiệu ở mỗi thương hiệu khác nhau là khác nhau. Nhưng nhìn chung chúng là viết tắt của những chữ đầu, hoặc những chữ đặc chưng cho chất liệu đó.

2. Cách tính dây dẫn điện 1 pha, 3 pha

Từ công thức chung bên trên, chúng ta hoàn toàn có thể tính để chọn được tiết diện dây thích hợp cho điện 1 pha hay điện 3 pha.

Với công thức S=I/J.

• Tuy nhiên hệ số J này để đảm bảo an toàn. Thì ban nên để là 2.5 – 4 đối với dây đồng, và 1.5 -2.5 đối với dây nhôm.
• Công thức tính cường độ dòng điện CHTECH đã giới thiệu trong bài “Cách tính cường độ dòng điện” bạn có thể tham khảo chi tiết.
• Ví dụ như trong điện xoay chiều 1 pha thiết bị có cường độ dòng điện là 11A. Áp dụng công thức trên ta có thể tính được tiết diện dây dẫn là 11/3= 3.75 mm2 => tra bảng dây dẫn điện của các nhà cung cấp, thì có dây 2.5 mm2, và 4mm2. để an toàn chúng ta nên chon dây 4mm2. Vì đây là điện xoay chiều 1 pha nên dây điện thích hợp trong trường hợp này là CU/PVC 2Cx4mm2 và dây trung tính là CU/PVC/1Cx2.5mm2.
• Nhưng cũng thiết bị như trên, nhưng dùng điện 3 pha. Thì dây dẫn chúng ta nên chọn là dây pha là CU/PVC 3Cx4mm2 và dây trung tính  là CU/PVC 1Cx2.5mm2
• Có những thiết kế theo thực tế có thể chọn 2 hoặc 3 dây đơn để tối ưu về chi phí thay vì chọn 1 dây đôi hoặc 3 lõi.
• Thông thường dây trung tính hay còn gọi là dây tiếp địa sẽ được chọn nhỏ hơn so với dây pha 1 cấp. Tuy nhiên có những trường hợp bạn nên chọn dây trung tính có tiết diện bằng với dây pha để đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật nhé.

2.1 Hướng dẫn cách tính dây điện cho nhà dân

• Cũng như cách chọn dây đã giới thiệu ở trên. Thì bạn hoàn toàn có thể áp dụng để chọn dây dẫn điện cho nhà dân. Tuy nhiên đối với mỗi công trình nào cũng vậy, hầu như sẽ có một phần cáp ngầm. Vì thế ngoài chọn dây cho chính xác, bạn cũng nên có thêm một hoặc hai lớp bảo vệ phần cáp ngầm này. Như là ống luồn dây ngầm, bê tông hay bằng cảnh báo nhé.

3. Cách tính, chọn dây dẫn điện theo tiêu chuẩn EIC

3.1 Tiêu chuẩn EIC

• Hiện nay Việt nam đã gia nhập IEC. IECl (International Electrotechnical Commission) là ủy ban Kỹ thuật điện quốc tế. Thành lập năm 1906 với mục tiêu là thúc đẩy sự hợp tác quốc tế về tiêu chuẩn hoá trong lĩnh vực điện – điện tử và các vấn đề có liên quan. Vì thế nên tại Việt Nam, Bộ Khoa học Công nghệ đã ban hành một số tiêu chuẩn TCVN chấp nhận IEC để chuyển dịch thành tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN).

3.2 Bảng tính chọn dây điện theo dòng

• Tiêu chuẩn IEC có quy định sẵn dây dẫn điện theo cường độ dòng điện của thiết bị.
• Cách chọn cáp cho dòng điện 500A đến 6300A theo tiêu chuẩn IEC 60439
• Qua bài viết trên, CHTECH mong rằng sẽ cung cấp những thông tin hữu ích đến bạn.
• Cần tư vấn thông tin vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi

Qua bài viết này công ty Chtech mong muốn chia sẻ cho các bạn về cách tính dây dẫn điện. Và hy vọng các bạn có thể áp dụng được một phần nào đó vào trong công việc của mình để giúp ích cho xã hội.

Công Ty Cơ Điện Lạnh Chtech

• Địa chỉ: 344 Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội
• Hotline: 034 360 5292
• Website: chtech.vn
• Email: chtechkd@gmail.com